Chernobyl 30 jaar later "Behind the doors"
Fotograaf Rudy Heyndrickx uit Melle bezocht Chernobyl in oktober 2017 en februari 2018.
In zijn voorstelling “ Behind the doors” brengt hij verslag uit van zijn fotografische en mentale belevenis. Het verhaal, wat echt gebeurde, de leugens, getuigenissen en
de foto’s van 30 jaar later.
Waarom koos ik Chernobyl in plaats van een gewone vakantiebestemming zoals Tenerife?
In eerste instantie was het mijn nieuwsgierigheid, hoe ziet het gebied rond de kerncentrale er nu uit en heeft de natuur het terug overgenomen? Waarom een tweede sarcofaag? Wat is er gebeurd met al die mensen/kinderen die rondom de kerncentrales woonden? Waarom zijn enkele oudere bewoners terug naar de exclusieve zone teruggekeerd?
Omdat ik vind dat de verhalen, foto's niet mogen verloren gaan en daar Chernobyl nog steeds impact heeft in gans Europa, daarom mijn bezoek en mijn verhaal.
Pripyat was voor de ramp een moderne stad met een 43.000-tal inwoners en momenteel is de natuur de spookstad volledig aan het overnemen. Bij het betreden van enkele van deze gebouwen overviel mij steeds de vraag wie er had gewoond en/of deze mensen überhaupt nog in leven of ziek zijn.
Een andere plaats die er bij mij er erg heeft ingehakt is het bezoek aan het hospitaal nr.126 in Pripyat. Het hospitaal is de plaats waar de eerste brandweerlieden naartoe zijn gebracht . In een bepaalde ziekenhuisruimte staan lege kinderwiegjes die doen denken aan het verhaal van een echtgenote van één van de eerste brandweerlieden. Hij is in de eerste dagen na de ramp overleden, zij was zwanger. Het kindje werd dood geboren, de foetus had alle radioactiviteit opgenomen, de vrouw heeft het overleeft. In een boek getuigde ze "Op de grafsteen staat niet: Natasja Ignatenko... Alleen zijn naam staat daarop... Ze had geen naam, niets. Alleen een ziel... Haar ziel heb ik daar toen ook begraven..."
Een van de iconische beelden uit Pripyat is het reuzenrad. Het speciale aan het reuzenrad en het amusementspark is dat het nooit officieel in gebruik is genomen. De opening was voorzien op de feestdag van 1 mei maar de ramp op 26 april 1986 zorgde ervoor dat iedereen geëvacueerd was op 27 april. Op die plaats is huidige gemeten radioactiviteit tot op vandaag nog hoger dan de normale 0,3 microsievert per uur. Daar werden namelijk de helikopters, die de ramp hielpen blussen, na elke vlucht afgespoten.
En dan was er nog het bezoek aan Hanna (85 jaar), haar mindervalide zus en haar nicht Maria. Drie maanden na hun evacuatie keerde ze terug naar haar dorp Kupvaté, dicht tegen de grens van Wit-Rusland; met haar man, haar schoonmoeder en een handvol andere leden van hun collectieve boerderij. Toen regeringsambtenaren bezwaar maakten, antwoordde ze: 'Schiet op ons en graaf het graf; anders blijven we. Hanna, overleefde de genocide onder Stalin in de jaren 1930 en weerstond ook de Nazi's in 1940. Tijdens de oorlog zag je gewonden, bombardementen, vernielingen, maar de vijand tijdens en na de ramp in Chernobyl was onzichtbaar. Radioactiviteit is niet zichtbaar daarom wilde veel mensen ook niet weg. Zij zegt dan ook dat radioactivieit haar niet bang maakt, maar de hongerdood wel. Hanna had voor ons gekookt, de lekkerste pannenkoekjes met de beste aardbeienconfituur en uiteraard mocht de zelfgemaakte wodka niet ontbreken.
Het bezoek aan Hanna en haar nicht zal mij mijn ganse leven bijblijven en regelmatig denk ik aan haar met de vraag hoe zij het nog stelt, of zij nog leeft.......
Het bezoek aan de plaats waar de grootste kernramp van de 20 eeuw heeft plaatsgegrepen en de ontmoeting met Hanna, de verhalen en de getuigenissen hebben bij mij een grote indruk nagelaten en ik kan met zekerheid zeggen dat dit tot nu toe mijn grootste levenservaring is.
Rudy Heyndrickx is aanwezig op het Fotofestival en vertelt over de Settlers van Chernobyl.